Je kent ze misschien vooral uit de skigebieden maar kabelbanen worden steeds vaker ingezet om dichtbevolkte steden extra vervoersopties te bieden. Je vindt ze in bijvoorbeeld: Rio de Janeiro, Medellin, La Paz, Barcelona, New York en Hong Kong. Het is volgens initiatiefnemers een duurzaam alternatief. Ze hebben een lage uitstoot, vooral wanneer ze worden aangedreven door hernieuwbare energie. En omdat ze drempelvrij zijn, is dat positief voor rolstoelgebruikers en passagiers met kinderwagens of fietsen.
Wat is een kabelbaan?
Een kabelbaan is in het Nederlands een verzamelnaam voor een vervoersmiddel dat bestaat uit stations, cabines en kabels. Via de kabel worden de cabines over een bepaald traject vervoerd, van station naar station, (meestal) door de lucht. Er zijn verschillende soorten kabelbanen. Denk aan gondelbanen, kabelspoorwegen maar ook een stoeltjeslift.
Geschiedenis van de kabelbaan
In Zuidoost Azië maakte men al 2000 jaar gelden gebruik van een kabelbaan. Uiteraard niet zo’n luxe kabelbaan zoals wij die nu kennen, maar met een variant waarbij de kabel is gemaakt van gevlochten lianen en aan het lianendraad hing een korf waarin de passagier zich bevond. Met de hand moest de passagier vervolgens zichzelf naar de overkant toe trekken.
www.bergundbahn.com
De eerste echte grote kabelbaaninstallatie in Europa, die een beetje lijkt op de hedendaagse skilift, stamt uit 1644. Een Nederlander met de naam Adam Wybe bouwde een continu draaiende kabelbaan voor de bouw van een fort op een heuvel in Danzig (Polen). In plaats van gondels hingen er emmers aan de draad. Adam wordt als de grondlegger van de moderne kabelbaan beschouwd.
Het belangrijkste moment in de geschiedenis van de kabelbaan is het ontstaan van de staalkabel. In 1844 creëerde Albert Clausthal het eerste staaldraad. De kwaliteit van deze kabel was veel beter dan dat van o.a. het henneptouw dat eerder gebruikt werd. En uiteraard was de levensduur veel langer.
Deze staalkabel maakte de eerste kabelspoorwegen mogelijk die in Lyon in 1862 in gebruik werd genomen. Dit was de eerste kabelspoorweg ter wereld. En in 1870 kwam de tweede kabelspoorweg in Boedapest en dat is de oudste kabelspoorweg in Europa die nog in gebruik is.
Bijzonder kabelbanen
In het hedendaagse zie we steeds meer kabelbanen, die steeds meer als openbaar vervoer worden ingezet. Dit zijn met name gondels. Een kabelbaan is een milieuvriendelijk manier om te kunnen reizen. Kabelbanen blijven in ontwikkeling. Ze worden steeds langer, gaan hoger, kunnen tegen extremere weerscondities, worden energiezuiniger en kunnen steeds meer mensen meenemen. Hieronder noemen we een paar bijzonder kabelbanen (gondels).
Mi Teleferico (La Paz, Bolivia)
Het is de hoogste en langste gondel ter wereld, wel 30,6 kilometer lang en 4105 meter hoog! Deze gondel is gebouwd om passagiers van het centrum van de stad La Paz naar de stad El Alto te vervoeren of visa versa. Het bouwen van een metro of tram was in dit gebied geen optie. De Mi Teleférico glijdt met een snelheid van tot wel 21 kilometer per uur geruisloos boven en tussen de steden, bespaart de dagelijkse 300.000 passagiers veel vertraging door files en is dankzij de centrale elektrische aandrijving ook nog eens milieuvriendelijk.
Het is voor passagiers goedkoper om met de gondel te reizen dan met de bus en de passagiers hebben geen files onderweg. Heel veel toeristen gebruiken ook deze gondolalift want je hebt dan het beste uitzicht over de stad.
Sugarloaf Mountain Gondola (Rio de Janeiro, Brazilië)
heeft meer dan 37 miljoen bezoekers gehad sinds de opening in 1912. Het beweegt tussen Praia Vermelha en de Sorgarloaf Mountain (Suikerbroodberg) en stopt bij Morro de Urca. Je hebt dan het mooiste uitzicht over Rio de Janeiro. Elke gondel biedt 65 plekken voor passagieren. De snelheid van de kabelbaan varieert tussen 21 tot 31 kilometer per uur. De gondel is in een paar films en tv serie verschenen zoals de film Moonraker met James Bond, Call of Duty: Modern Warfare 2 en in een aflevering van The Simpsons Blame it on Lisa.
Peak2peak-gondel (Whistler, Canada)
Peak2peak-gondel is de enige gondel ter wereld die twee bergtoppen met elkaar verbindt. Het heeft ook twee wereldrecords: de langste vrije overspanning tussen kabelbaantorens (3.03 kilometer) en het is de gondel met het hoogste punt boven de grond (436 meter). Tijdens de openingsceremonie in 2008 gingen verschillende Red Bull-atleten parachutespringen vanuit het midden van de gondel.
Titlis Rotair (Mount Titlis, Zwitserland)
Titlis Rotair is de eerste draaiende kabelbaan in de wereld. De kabelbaan draait 360 graden tijdens het rit. Hierbij krijg je een mooi uitzicht van de omgeving. Je wordt in meer dan 5 minuten naar de top van de berg Titlis gebracht. Het mooiste aan deze reis het laatste stuk en hoogste stuk ga je over Europa’s grootste gletsjers.
Stanserhorn Cabrio (Luzern, Zwitserland)
Stanserhorn Cabrio is de eerste kabelbaan met een bovendek. In elke cabine kunnen 60 mensen: 30 onder en 30 op het bovendek. De kabelbaan vervoert passagiers van het dorp Stans naar de top van de Stanserhorn-Berg. Je hebt dan mooi uitzicht over meer van Luzern en de omgeving.
www.travelvalley.nl
